totela - amen

14.42 uur maandag 18 sep. 06
woonkamer


Vanaf nu begint het pas echt.. Vanochtend ging de wekker om 6.00 uur en na een kwartiertje wroeten in bed moest ik er toch echt uit. Omdat we hier met z’n achten in dit huis wonen, moeten we snel en vroeg bij de douche. Tegelijk moeten we het water uit de kraan opvangen, omdat er voor de rest van de dag geen water uit de kraan komt.
Om kwart over 7 zijn we richting school gaan lopen. Elke keer wanneer we naar de Beautiful Gate willen, zijn we ongeveer 20 minuten onderweg. Vooral de terugweg is ‘s middags dan bijna niet te doen in de volle zon. Ook omdat er dan nog de hitte bijkomt van de ‘duinbrandjes’ die spontaan aangaan.
Maar na de heerlijke ochtendwandeling kwamen we aan bij de school en liepen door naar het klaslokaal. We gingen zitten op één van de houten schoolbankjes en gingen wachten tot iedereen was. Eenmaal zover ging Margaret de conciërge voor de klas en (nu begint het..!) bidden. En niet even...


22.17 uur
slaapkamer; op luchtbed zonder lucht

Nee allemaal liedjes in het Engels en in Bemba. We zongen ook vaak ‘totela’, wat in het Bemba betekent dat ‘we alles aan God te danken hebben’ of zo. Dan sta je daar wat te zingen... Moet ik nu ook mijn ogen dicht doen? Moet ik ook mijn handen vouwen? Moet ik over een paar dagen, weken ook zo’n ochtend leiden? ‘Niet echt’ mijn ding zal ik maar zeggen. Op zich wel mooi hoor, gewoon á-ca-pella, de hele groep zingt en een vrouw die er wat tussendoor zingt. Maar toch, jeetje ik moest echt even aan wennen deze manier en voelde mij niet echt op mijn gemak.
Na al deze vreugdevolle liederen was het tijd om iedereen een hand te geven en daarbij een ‘good Monday’ te wensen. Dat dus voor de ochtend. Daarna ging iedereen naar de klas toe. Ik mocht bij ‘teacher Ivy’ observeren bij Grade 5. Dit is te vergelijken met groep 7, maar dit is alleen qua leeftijd. Het niveau is eerder te vergelijken met groep 3/4. Alles wordt 'gekopieerd' van de docent (en van elkaar) en ze zijn het niet gewend om zelf na te denken.
Ze begonnen met ‘Maths’ en waren bezig met breuken. Ik mocht (jáwel) de schriften nakijken met vinkjes en vraagtekens in plaats van krullen en strepen. Wanneer ze daarmee klaar waren, liet ik ze hun namen in mijn boekje opschrijven in de plattegrond. Voor de grap zal ik de namen even typen. Erg leuk voor als ik de beurt wil geven: Mwanga, Npoki, Friday, Cleopatra, Grace, Mercy, Ndanji, Kasenge en dan nog James en Brenda.

Om 10 uur was er een half uurtje pauze en ben samen met Annie in de schaduw gaan zitten. Al snel kwamen er allemaal kinderen op ons af en zo konden we mooi weer wat nieuwe woordjes Bemba vragen. Intussen verwonderden de kids zich over de foto’s in onze agenda’s, vooral die met sneeuw.

Daarna ben ik tot 12 uur bezig geweest met een poster voor Ivy. Ze had namelijk gevraagd of ik dat ook even wilde doen. Even. Tsjah, Imke en even, dat gaat dus niet samen. Van Annie had ik al gehoord dat ze dat het eerst nog wel leuk is, maar dat ze (de docenten) later steeds meer vragen en dat het dan vervelend begint te worden.
Maar aangezien ik het zitten op de grond in het kleine lokaal wel gezien had, leek mij dat prutsen op papier wel wat. Dus ik ben met Ivy meegelopen en was benieuwd wat ik mocht overtrekken/natekenen. Ik zag haar bladeren bij de voorbeeldposters en dacht per blad: please, die niet (errug veel werk en moeilijk), ja die kan nog wel.. Maar ze had er duidelijk al één in haar hoofd en dat was natuurlijk niet gewoon een zonnetje met een wolkje. Ze had meteen de moeilijkste uitgezocht en ik mocht op zich ook wel twee maken hoor, een soort van bonus. Goh wat aardig, dat dat mocht. Jammer genoeg was het papier te dik dus er zat niets anders op dan natekenen. Ach toen ben ik lekker buiten in de schaduw (op de stenen grond) gaan zitten. Al snel merkte ik dat ik werkte als magneet voor alle kinderen. Als je langs was gelopen, dan had je een kluitje kinderen om mij heen zien zitten. Of je had mij niet eens zien zitten…

Om 12 uur is er op maandag altijd een weekoverzicht. Ik dacht dat het een soort vergadering zou zijn met overleg voor de indeling voor de komende week. Dat was het dus niet. ... … Was dat het maar, ik had zó graag om die tijd bij een saaie vergadering gezeten. Want ook dit was weer bidden, bedanken, met alles erop en eraan. Ik wist niet wat ik zag en had na de tijd ook even tijd nodig om het te laten bezinken. Hoe vol deze mensen zitten van God. Ze steken er hier zóveel tijd in. Het is echt een groot deel van hun leven. Letterlijk en figuurlijk is het verschil zwart en wit, vergeleken met Nederland.
Maar dus ook nu weer veel liedjes en gebeden, die gebracht worden met een overtuiging vanuit het puntje van de teen. Bijna schreeuwend (mooi schreeuwend)... Daarnaast waren Lilian en ik waren nog de ‘gelukkige’ om naar voren te worden gehaald, omdat we er voor het eerst waar. ‘Hoera’… … Of we ons voor wilden stellen. Naja, dat is nog niet zo erg. (het ergste moet nog komen) Want daarna haalde Bill drie mensen naar voren; Edwin (als vertegenwoordiger van de buitenlandse vrijwilligers), Kephas en Margaret. Ze gingen voor ons bidden 'voor de klas'… in een cirkel.. met ons.. hand in hand… uhm.. tsjah… Laat ik het zo zeggen, ik voelde mij niet echt op mijn gemak.
Annie zat eerst nog veilig in de banken en zag het aan. Toen ze zag dat wij naar voren werden gehaald, dacht ze nog ‘Yes, dat heb ik niet gehad… en gelukkig maar’. Maar ‘gelukkig’ was Dan zo alert en wilde Annie alsnog naar voren hebben. Of course kon dat! haha

Daarna kwam er op het bord nog een opsomming met prayers en praises. Dus gebeden die we mee moesten nemen voor de komende week en praises; waar we god (oo nee god hoort hier zéker met een hoofdletter) God dus, voor moeten bedanken. Gebeden die zijn uitgekomen.
De Prayers die genoemd werden: (dan heb je een beetje en idee)
Dat er een goede president wordt gekozen
Dat de kinderen van de street outreach een goed plekje krijgen
Lokale sponsors
Praises:
Dat ‘Lily’ en Imke (jawel) veilig zijn aangekomen.
Dat de school nu verder gebouwd kan worden door een ‘little miracle’. (Lilian had namelijk geld gebracht en nu kunnen ze verder bouwen.)

And so on and so on… Weer liederen enz. Het ergste vind ik nog het hardop bidden van iedereen door elkaar. Ze mompelen hier dan niet. Nee, ik kan letterlijk alles horen ‘Ooh dear God. The father… and lord… AMEN!’ Maar misschien is dat wel iets wat op den duur gaat wennen.

Officieel zouden we nog ’s middags helpen, maar ik moest het nodig even een plekje geven en het begon behoorlijk warm te worden. Dus Lilian zei tegen Bill dat ze ons nodig had in de stad om de waterkoker terug te brengen (omdat Dan toevallig op dezelfde dag ook één had gekocht). Dus we zijn vertrokken, snel naar huis gegaan, opgefrist (heer-lijk!) en door gegaan naar de stad.

We hebben trouwens nu ook kookdagen. Dan op dinsdag, Edwin op woensdag en wij (blijven gewoon met z’n 3-en koken) dus maandag, donderdag en vrijdag. Het weekend is gewoon vrij, komt zoals het komt.
Edwin lijkt/is soms wat moeilijk en wilde graag een planning. Zo ook oké dus. En het is vandaag maandag dus eten klaarmaken.

Recept* :idea:
Bacon bakken, 3 gesneden uitjes erbij, een hele fijngesneden knoflook... Even doorbakken en uiteindelijk de gesneden kool erbij! ‘Jum jum’ zou Ishmael wel zeggen. Dit aten we samen met rijst. Een soort ‘nasi goreng’ >> rijst met groente. Op zijn Indonesisch. (Lilian is deels Indo) Met ook nu weer een Zambiaans tintje (Lilian: "...gewoon wat kruiden opgemikt die ik vond"). Heerlijk actually.
Cephas at ook mee, want Emma en Ishmael zijn naar vrienden.

Én we hebben er weer een dier bij voor onze angstaanjagende serie van dieren; een hagedis oftewel ‘Tji-Tjak’ (Tsjie-Tsjak) in onze slaapkamer. Deze keer leek het Annie leuk om de hagedis op ware grote na te tekenen. Even nog heeft ze overwogen om um om te trekken, maar ja dat was ook wat zonde. Annie heeft um gedoopt tot ‘Gurbe’, hoe orgineel! :D
Later nog een nieuw dier... Een gek vliegbeest, met een rare naam. Edwin pakte um met z’n handen en het maakte rare knarsende en krakende geluiden door de vleugels en het ‘schild’. (zeg maar) Ik moest dat beestje dan ook maar even vasthouden, omdat ik het wel een leuk instrument vond voor bij de gitaar. Natuuuurlijk wilde ik dat (na wat spartelen). Oeh, dat kraken. Bah! Maar een koel instrument. Ik zal er patent op aanvragen, wie weet wordt het een trend. Niet doorvertellen dus… (foto komt nog!…?)

23.31 uur, kan niet stoppen met schrijven. slaap lekker! Sorry, erg lang verhaal maar het was dan ook een indrukwekkende dag. Over een paar weken weet ik vast al niet eens meer wat ik moet typen, dus wees maar niet bang. :) * * *